Główna część fortyfikacji w tym miejscu przebiega przez teren obecnej gminy Świerklaniec, stąd nazwa. Umownie jego granice wyznaczone zostały od wschodu przez zbiornik wody pitnej Kozłowa Góra, a od zachodu przez miejscowość Orzech.

Jest to najlepiej zachowany fragment niemieckich fortyfikacji polowych z 1944 roku na jakie do tej pory trafiliśmy. Umocnienia przebiegają w dwóch liniach odległych od siebie prawie o 1 km. Najlepiej zachowała się I linia, gdyż w większości przypadków przebiega przez las. Można więc prześledzić w nim dobrze zachowane linie okopów, rowów dobiegowych, łącznikowych, pozostałości ziemianek. Jednakże intensywne prace prowadzone ciężkim sprzętem w lesie nad zalewem mogą doprowadzić do zniszczenia sporej części umocnień. Za drugą linią, w okolicach wzgórza zamkowego w Kozłowej Górze zachował się fragment rowu przeciwpancernego. Być może temu samemu celowi miał służyć obecny rów odwadniający łąkę w okolicach Orzecha.

obserwacyjny, wschodni	obserwacyjny, wschodni	obserwacyjny, wschodni
bojowy, wschodni	bojowy, wschodni	bojowy, wschodni

Znajdujące się tutaj kochbunkry prezentują sobą dwie odmienne formy, co może świadczyć o tym, że szosa Piekary Śląskie - Świerklaniec była granicą dwóch odcinków budowlanych. Obiekty różnią się nie tylko kształtem ale również jakością materiału i starannością wykonania. "Kochy" wybudowane po wschodniej stronie drogi mają zaokrągloną górną krawędź stropu i zostały wykonane z niskiej jakości materiału. W efekcie znajdują się w stanie daleko posuniętej erozji. Zachodnie z kolei mają płaskie "kapelusze" i sprawiają wrażenie jakby czas nie miał na nie wpływu.

bojowy, zachodni	bojowy, zachodni	bojowy, zachodni
bojowy, zachodni	obserwacyjny, zachodni	obserwacyjny, zachodni

Wszystkie schrony bojowe (te w których dało się to ustalić) są dwustrzelnicowe. Występują jednak dwie odmiany: obie strzelnice są tego samego rozmiaru, albo jedna jest mniejsza. Wszystkie schrony I i II linii są typu ciężkiego, co może świadczyć o ich istotności w systemie obrony. Ponadto w I linii znajdują się aż cztery "kochy" obserwacyjne, ilość nie spotykana w innych zbadanych przez nas odcinkach umocnień. Czy można to wiązać z większym nasyceniem artylerią?

fragment okopów

panorama